Eastbook

Dzisiaj zaczyna się 4. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Odessie. Jeszcze więcej gości, jeszcze więcej filmów, jeszcze więcej atrakcji. Czy można już mówić o „Cannes Wschodu”? Tekst Ingi Gezalian z organizacji CREart. 

Odessa i film to rzeczy nierozerwalnie ze sobą związane. Wiadomo, że półtora roku przed braćmi Lumière, młody inżynier z Odessy, Josif Timczenko ogłosił publicznie, że ma pomysł na wprawienie obrazu w ruch. Niestety, długi proces konstrukcyjny spowodował, że „Odessa mama” nie została „matką kina”. Nie zmienia to faktu, że to właśnie tutaj już w 1907 roku doszło do otwarcia słynnego studia filmowego, które stało się pierwszym tego typu obiektem na terenie Imperium Rosyjskiego. Nakręcono tam około 700 filmów, z których wiele zyskało status legendarnych. W Odessie tworzyli tacy mistrzowie kina jak Sergiej Eisenstein czy Aleksandr Dowżenko, zapisując piękną kartę w historii miasta i światowego kina.

Nic więc dziwnego, że to właśnie w Odessie zrodził się pomysł na nowy festiwal filmowy. Jego pierwsza edycja miała miejsce w dniach 16-24 lipca 2010 roku. Zaprezentowano wówczas publiczności szesnaście filmów pełnometrażowych w części konkursowej oraz pięćdziesiąt poza nią.

Mijają już trzy lata od tego pionierskiego czasu, a festiwal nabrał jeszcze większego rozmachu. W tegorocznym międzynarodowym konkursie głównym zaprezentowane zostaną filmy m.in. z Francji, Włoch, Rosji, USA, Wielkiej Brytanii czy Indii. Dla ukraińskiej publiczności szczególnie oczekiwanym filmem jest „Paradżanow”, czyli dzieło będące efektem owocnej współpracy Ukrainy, Francji, Armenii i Gruzji.

Wśród festiwalowych premier znalazły się m.in. głośna produkcja Michaela Winterbottoma „Król Soho”, „Bling ring” Sophie Coppoli czy też pierwsza ukraińska produkcja 3D „Synewyr”. Na film otwierający festiwal został z kolei wybrany amerykański „All is Lost” J.C. Chandora („Chciwość”), gdzie w roli głównej wystąpił Robert Redford. Światowa premiera tej produkcji miała miejsce podczas 66. MFF w Cannes, a za swój występ w filmie legendarny amerykański aktor otrzymał owację na stojąco.

Taki wybór filmu otwierającego to nie przypadek: w tym roku większość produkcji prezentowanych na festiwalu można uznać za „artystyczny mainstream”, mieszankę kina intelektualnego i rozrywkowego, która jest dostępna dla każdego.

Główną misją MFF w Odessie jest rozwój profesjonalnego przemysłu filmowego na Ukrainie. W zamyśle twórców ma się on przyczynić do podniesienia jakości artystycznej oraz warsztatowej ukraińskiej kinematografii, a służyć mają temu konkursy i otwarte dyskusje podczas których szukane są rozwiązania mające przysłużyć się rozwojowi przemysłu.

Szczególnie pomóc ma w tym działająca również w tym roku, przez cały czas festiwalu, Letnia Szkoła Filmowa – wyjątkowy projekt, który pozwala wszystkim chętnym wziąć udział w pokazach filmowych, warsztatach i spotkaniach z filmowymi gwiazdami oraz mistrzami. W ramach tego projektu odeski festiwal odwiedzili już m.in. Peter Greenway, Geraldine Chaplin, Todd Solondz, Michael Madsen, Andriej Płahow czy Aleksandr Feling. Tegoroczną edycję odwiedzą natomiast tak znani filmowcy, jak Emir Kustorica, Ulrich Seidl czy Timur Bekmambetow.

Pod koniec festiwalu międzynarodowe jury przyzna nagrody w następujących kategoriach: najlepszy film, najlepszy reżyser, najlepszy aktor oraz najlepszy film ukraiński. Największą nagrodą pozostaje jednak „Złoty Książę”, czyli nagroda przyznawana na podstawie wyników głosowania publiczności.

Co ciekawe, również w tym roku projekcje filmów odbędą się nie tylko w kinowych salach. Zgodnie z tradycją, podczas festiwalu słynne schody Potiomkinowskie zamieniają się w filmową strefę open-air, którą może odwiedzić nawet 15 tysięcy widzów. W towarzystwie orkiestry symfonicznej podczas poprzednich edycji pokazywane były takie filmy jak „Światła miasta” Charliego Chaplina czy „Metropolis” Fritza Langa, nie zabrakło również „Pancernika Potiomkin” Sergieja Eisensteina. W tym roku widzowie zobaczą dzieło Friedricha Murnaua, „Wschód słońca” z 1927 roku.

Już w znacznie bardziej tradycyjnych miejscach widzowie będą mogli obejrzeć również retrospektywy twórczości Michaela Winterbottoma oraz Sergija Paradżanowa, a także udać się na tydzień kina rosyjskiego.

Na koniec, warto przypomnieć, że w 2011 roku odeski MFF otrzymał wyróżnienie od renomowanego międzynarodowego stowarzyszenia dziennikarzy, Hollywood Foreign Press Association. Tego samego, które przyznaje nagrody „Złotych Globów”. Jak więc widać wyraźnie, MFF w Odessie z roku na rok rozwija się co raz bardziej i systematycznie pracuje na markę „Cannes Wschodu”. Oby tak dalej!

Tłumaczenie z języka rosyjskiego: Tomasz Piechal

OFICJALNA STRONA FESTIWALU

.

.

.

Inga Gezalian – urodzona w Odessie, członek zespołu CREart. Pomaga przy organizacji 4. edycji MFF w Odessie. Studiuje międzynarodowe stosunki gospodarcze. Uwielbia literaturę, fotografię i kino, ceni poczucie dobrego smaku. Kocha podróże.